ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ / WORK SHOP / ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΚΙΘΑΡΑ / Ρυθμίσεις -Setup
Ρυθμίσεις ηλεκτρικής κιθάρας (SET UP)
Σε αυτήν την ενότητα θα ασχοληθούμε με τις δυνατότητες ρύθμισης που έχουμε σε μια ηλεκτρική κιθάρα ώστε να εξασφαλίσουμε ένα σωστό ηχητικά αποτέλεσμα αλλά και ένα άνετο και ευχάριστο παίξιμο.
Ακόμη και μια εντελώς καινούργια κιθάρα μπορεί να χρειάζεται κάποιες ρυθμίσεις.
Η εργασία αυτή απαιτεί ακρίβεια, προσοχή, και μια σχετική εμπειρία.
Αν ρυθμίσετε για πρώτη φορά την κιθάρα σας, δώστε πολύ μεγάλη προσοχή στις παρακάτω οδηγίες και χρησιμοποιήστε τα κατάλληλα εργαλεία, αν αντιληφτείτε ότι κατά την διάρκεια των ρυθμίσεων κάτι δεν πάει καλά, απευθυνθείτε σε ένα έμπειρο τεχνικό σε κάποιο αξιόπιστο μουσικό κατάστημα, λόγο του ότι είναι αρκετά εύκολο να δημιουργήσετε κάποια ζημία στο όργανο.
Το set up λοιπόν μιας ηλεκτρικής κιθάρας περιλαμβάνει κατά σειρά τις παρακάτω εργασίες
• Ρύθμιση του truss rod
•Ρύθμιση του ύψους των χορδών
• Ρύθμιση του ύψους των μαγνητών
• Ρύθμιση του intonation
1. Ρύθμισμα του truss rod
Λόγο του ότι το μπράτσο της κιθάρας είναι κατασκευασμένο από μακρόστενα ξύλα τα οποία επηρεάζονται σημαντικά από τις συνθήκες του περιβάλλοντος (υγρασία –θερμοκρασία), και λόγο της διαφορετικής τάσης που δέχεται ανάλογα του πάχους των χορδών που τοποθετούμε ,δημιουργήθηκε η ανάγκη ρύθμισης της καμπυλότητας του μπράτσου
Η ρύθμιση αυτή πραγματοποιείται με την βοήθεια μιας αλουμινένιας βέργας (truss rod) η οποία είναι τοποθετημένη μέσα στο μπράτσο, συνήθως ξεκινά από το σκάφος και καταλήγει στο κεφάλι σε μια βίδα αλλεν το βίδωμα η ξεβίδωμα της οποίας μεταβάλει την καμπυλότητα του μπράτσου
Την βίδα του truss rod θα την βρείτε στο κεφάλι του μπράτσου κάτω από ένα καπάκι ή στο σκάφος κάτω από το pickguard)
Με την ρύθμιση αυτή εξασφαλίζουμε ένα ίσιο μπράτσο με ωραία αίσθηση παιξίματος σε όλο το μήκος της ταστιέρα του οργάνου.
Τρόπος ρύθμισης
• Εντοπίστε την βίδα του truss rod ξεβιδώνοντας το καπάκι της
•Κουρδίστε την κιθάρα σας με ένα αξιόπιστο ηλεκτρονικό κουρδιστήρι
• Ελέγξτε την καμπυλότητα του μπράτσου, με το ένα μάτι κοιτώντας από το κεφάλι του οργάνου προς τα κάτω την ακμή της ταστιέρας, αν δεν είναι απόλυτα ίσια
•Πατήστε το πρώτο και το τελευταίο τάστο στην μπάσα ΜΙ χορδή και εκλέξτε την απόσταση μεταξύ τάστου και χορδής στο ύψος του έβδομου τάστου, η απόσταση αυτή πρέπει να είναι όσο το πάχος μιας πιστωτικής κάρτας.
•Αν είναι μεγαλύτερο (κακή αίσθηση –μεγάλη απόσταση χορδών ταστιέρας ) τότε πρέπει να σφίξετε το truss rod, δηλαδή να περιστρέψετε την βίδα προς τα δεξιά
• Αν είναι μικρότερο (πρόβλημα τριξιμάτων - ταστάρισμα) τότε πρέπει να ξεσφίξετε το truss rod, δηλαδή περιστρέψετε την βίδα προς τα αριστερά
•Ο έλεγχος αυτός πρέπει να γίνεται όταν η κιθάρα είναι σωστά κουρδισμένη
•Τοποθετήστε το σωστό κλειδί αλλεν στην βίδα του truss rod, δώστε προσοχή σε αυτό γιατί είναι πολύ εύκολο να χαλάσετε την βίδα, συνήθως όλα τα όργανα συνοδεύονται με τα δικά τους κλειδιά.
• Με μαλακές και προσεκτικές κινήσεις περιστρέψετε την βίδα προς την επιθυμητή κατεύθυνση
1/4 περιστροφή της βίδας μπορεί να είναι υπέρ αρκετή
Προσοχήαν δείτε και η βίδα περιστρέφεται με μεγάλη δυσκολία μην συνεχίσετε και απευθυνθείτε σε ένα αξιόπιστο μουσικό κατάστημα διότι είναι αρκετά εύκολο να σπάσετε την βέργα ή ακόμη και το μπράτσο της κιθάρα σας
Καλό είναι επίσης πριν σφίξετε το truss rod για πρώτη φορά να το χαλαρώσετε λίγο πρώτα
Αφού ολοκληρώσετε την πρώτη ρύθμιση του truss rod θα πρέπει να αφήσετε να περάσουν 1-2 ημέρες και μετά να επαναλάβετε την ρύθμιση.
Ο έλεγχος και η ρύθμιση του truss rod πρέπει να γίνεται σε τακτά διαστήματα ειδικά όταν έχουμε μεγάλες αλλαγές στην θερμοκρασία και υγρασία του περιβάλλοντος (αλλαγή εποχών ) αλλά επίσης και όταν τοποθετούμε διαφορετικού πάχους χορδές στην κιθάρα μας.
2: Ρυθμηση ύψους των χορδών
Η ρύθμιση αυτή μεταβάλει την απόσταση μεταξύ χορδών και τάστων.
Η αλλαγή της απόστασης αυτής επηρεάζει σημαντικά την αίσθηση και την ευκολία παιξίματος.
Ανάλογα με το στυλ παιξίματος η απόσταση αυτή μπορεί να είναι διαφορετική:
Όταν το ζητούμενο είναι η περισσότερη ευκολία και ακρίβεια για ένα γρήγορα μαλακό παίξιμο, οι χορδές πρέπει να ρυθμιστούν πολύ χαμηλά σε σχέση με την ταστιέρα (δηλ λίγο πριν το ταστάρισμα)
Όταν το ζητούμενο είναι οι μεγαλύτερες δυναμικές και ο ποιο καθαρός ήχος για ένα έντονο παίξιμο, τότε οι χορδές πρέπει να ρυθμιστούν λίγο ποιο ψηλά από την ταστιέρα.
Τρόπος ρύθμισης
Αφού έχετε ολοκληρώσει την ρύθμιση της καμπυλότητας του μπράτσου (truss rod),
Κουρδίστε την κιθάρα σας με ένα αξιόπιστο ηλεκτρονικό κουρδιστήρι
Με την βοήθεια ενός κλειδιού άλλεν, ρυθμίστε τα βαρελάκια –βαγονάκια της γέφυρας για κάθε χορδή ξεχωριστά (για κιθάρες τύπου strato ή tele) ή ρυθμίστε το ύψος του καβαλάρη ολόκληρου, από τις δυο βίδες δεξιά και αριστερά από αυτόν ( για κιθάρες τύπου les paul , sg κ.λ.π)
Επαναλάβετε την ίδια εργασία κουρδίζοντας και ελέγχοντας, πατώντας σε όλα τα τάστα για τυχόν τριξίματα (ταστάρισμα) μέχρι να φτάσετε στην επιθυμητή αίσθηση παιξίματος.
3: Ρύθμιση του ύψους των μαγνητών
Η ρύθμιση αυτή μεταβάλει την απόσταση μεταξύ του μαγνήτη και των χορδών.
Η αλλαγή της απόστασης αυτής επηρεάζει σημαντικά την χροιά και την ένταση του ήχου της κιθάρας
Είναι λοιπόν ιδιαίτερης σημασίας για την επίτευξη ενός στρωτού και ισορροπημένου ήχου
Τρόπος ρύθμισης
Μπορείτε να ρυθμίσετε το ύψος του μαγνήτη, σφίγγοντας ή χαλαρώνοντας τις βίδες που βρίσκονται δεξιά και αριστερά από αυτόν, κάτω από τις βίδες αυτές υπάρχουν ελατήρια ή κάποιο είδος σπόγγου που σπρώχνει τον μαγνήτη προς τα επάνω.
Ένας μαγνήτης μπορεί να ρυθμιστεί και υπό γωνία αν θέλουμε να επιτύχουμε μεγαλύτερη ένταση στις λεπτές χορδές.
Επίσης σε κάποιες κιθάρες υπάρχει η δυνατότητα να ρυθμίσετε τους πόλους του μαγνητών, ανεξάρτητα τον έναν από τον άλλο, επιτυχαίνοντας έτσι μια τέλια ισορροπία εντάσεων μεταξύ των χορδών.
4. Ρυθμηση Intonation
Η ρύθμιση αυτή μεταβάλει το μήκος της χορδής, μετακινώντας εμπρός ή πίσω τα βαρελάκια – βαγονάκια της γεφύρας του οργάνου.
Με την ρύθμιση αυτή επιτυγχάνουμε ένα σωστό κούρδισμα του οργάνου μας σε όλο το μήκος της ταστιέρας του.
Ένα όργανο με κακό intonation μπορεί π.χ. μπορεί να είναι κουρδισμένο σωστά στο πέμπτο τάστο και η ιδία νότα στο δέκατο έβδομο τάστο να ακούγεται φάλτσα
Τρόπος ρύθμισης
Η ρύθμιση αυτή πρέπει να πραγματοποιείται αφού έχετε ολοκληρώσει την ρύθμιση της καμπυλότητας του μπράτσου (truss rod) και του ύψους των χορδών, με καινούργιες χορδές και την βοήθεια ενός αξιόπιστου ηλεκτρονικού κουρδιστηριού.
Κουρδίσετε λοιπόν την κιθάρα σας με ακρίβεια κατόπιν ξεκινώντας με την μπάσα χορδή παίξτε μια ανοικτή ΜΙ και ελέγξτε στο κουρδιστήρι ότι είναι σωστά κουρδισμένη, επαναλάβετε αλλά αυτή την φορά πατώντας στο δωδέκατο τάστο της ίδιας χορδής, ελέγξτε στο κουρδιστήρι αν η νότα που παράγεται είναι όμοια κουρδισμένη με την ανοικτή προηγούμενη χορδή.
Αν είναι ξεκούρδιστη, θα πρέπει να κοντύνετε τη χορδή βιδώνοντας τη ανάλογη βίδα πίσω από την γέφυρα μετακινώντας το βαγονάκι της χορδής μπροστά
Αν είναι παρά-κουρδισμένη, θα πρέπει να επιμηκύνεται την χορδή ξεβιδώνοντας την ανάλογη βίδα πίσω από την γέφυρα μετακινώντας το βαγονάκι της χορδής προς τα πίσω.
Επαναλάβετε την εργασία αυτή για όλες τις χορδές ξεχωριστά, ελέγχοντας συνεχώς το κουρδιστήρι σας μέχρι να επιτύχετε μια όσο το δυνατόν καλύτερη ταύτιση μετάξι της ανοικτής νότας και εκείνης του δωδέκατου τάστου, μετακινώντας το βαγονάκι της χορδής.
Θα παρατηρήσετε ότι είναι πολύ δύσκολο να επιτύχετε απόλυτη ταύτιση ιδίως σε πολύ φθηνά όργανα είναι κάτι φυσιολογικό